پایگاه اطلاع رسانی حمیدرضا مهدوی ارفع پایگاه اطلاع رسانی حجت الاسلام حمیدرضا مهدوی ارفع
بسم الله الرحمن الرحیم
مدتی است حرکت آغاز شده، به نام نهضت جهانی نهج البلاغه خوانی، یک حرکت خودجوش مردمی است در طراز جهانی. که در گام اول معتقدیم اگر نهج البلاغه را بدون شرح و تفسیر، به هرکس با هرسلیقه سیاسی، ملیت ومکتبی برسانیم ، آنقدر منطق گویا ، فطرت پسند و جذاب دارد که اکثریت مردم رو متوجه این کتاب میکند .
لذا اسمش را نهج البلاغه خوانی گذاشته ایم .یعنی خوانش این کتاب شریف است.
و در گام بعدسطح فهم و درک افرادی را جذب نهج البلاغه شده اند رابالاتر ببریم، و به مرحله تدبر در نهج البلاغه و سپس به مرحله شرح و تغسیر وارد شوند و ان شاالله به مرحله عمل برسند.
لذا معتقدیم در گام اول ، تا دیر نشده ،در فضای فکری که در داخل و خارج از کشوردرحال فعالیت هستند ، در قالب یک حرکت خودجوش و مردمی ، نهج البلاغه را به دست مردم بدهیم. چون معتقدیم نهج البلاغه دین داری مردم ، انقلابیگری و….را اصلاح و تحکیم خواهد کرد .
پخش صوت کامل سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین حمیدرضا مهدوی ارفع با موضوع “پژوهش در نهج البلاغه”
در نتیجه روش بسیار آسانی رو ابداع و به مردم ارائه کردیم که مورد استقبال آنان قرار گرفت ، به صورت فردی و گروهی می خوانند و روزانه در داخل کشور تعداد زیادی به این نهضت می پیوندندو در خارج از کشور تا کنون نهضت به ۲۷ کشور دنیا رسیده است .
در گذر از گام اول به گام دوم ، یعنی همانطور که مخاطبین نهج البلاغه میخواندند ، تدبیری برای عمیق تر کردن انس و ارتباط با کتاب شریف لازم بود. البته با تحفظ بر اصولی که در گام اول داشتیم .یعنی حضور حداکثری ، یعنی به گونه ای نشود که مخاطبین و نهج البلاغه خوانها فکر کنند ، نهج البلاغه متعلق به طلاب ونخبگان است .
- اصول پژوهش در نهج البلاغه :
کار پژوهشی در نهج البلاغه ، در این نهضت اصولی دارد که باید رعایت شود .
اصولی که در تمام گامهای نهضت باید باشد .
۱٫حرکت به سمت آسان سازی:
در این نهضت اولین راهبردی که اعمال شد و موفقیت آمیز بود، قاعده و راهبرد تیسییر است .و آن رفع توهم سخت بودن این کتاب شریف است .و با روش نهج البلاغه خوانی آسان و اصول شش گانه .
در مرحله پژوهش هم باید حرکت به سمت آسان سازی باشد . یعنی هرکس خواست وارد پژوهش در نهج البلاغه شود ، کار برایش آسان شود .
۲٫حرکت به سمت ارزان سازی :
دلیل اقبال مردم به نهضت جهانی نهج البلاغه خوانی ، روش آسان ، محتوای فوق العاده کاربردی ، کتاب ارزان و راه اندازی رایگان جلسات است .
درپژوهش هم باید پژوهش ها درعین استحکام ، با ارزانترین روش انجام شود .
۳٫مبتنی بر روح نهج البلاغه:
نهج البلاغه حقیقتی دارد که اگر انسانها بتوانند به آن برسند و با آن انس بگیرند و از آن بهره ببرند ، خیلی از مسائل حل خواهد شد و خیلی از ذهنیت ها رفع خواهد شد .اما متاسفانه در حوزه پژوهش حجاب لفظ و معنا و اصطلاحات و استعارات ، نه تنها ما را به حقیقت رهنمون نمی شود بلکه حجاب و مانع شده و مردم نمی توانند با حقیقت نهج البلاغه آشنا شوند .
کتابهای زیادی نوشته شده ، حرفهای زیادی زده شده اما یک لیوان حقیقت در اختیار مردم نگذاشته است .
تنها چیزی که در پژوهش ها دیده میشود ، یک الگوی استاندارد و تکراری پژوهش است ، که تمام رشته ها از گیاه شناسی تا قرآن شناسی براساس آن انجام میشود .و از آن فقط یک مشت کاغذهای شیک در می آید که نهایت فایده اش ،گرفتن نمره پایان نامه ، نوشتن یه کتاب که منتشر میشود.
به طور مثال درباره طب اسلامی جزوه ای در اختیار مخاطبین قرار میگیرد تا در زندگی کاربرد داشته باشد ، باید از روش شناسایی مزاجها شروع شود و بعد لیستی از غذاهایی که برای هر مزاج مناسب یا مضر است ، و لیستی از نسهل ها و ترمیبات غذایی ، به مخاطب ارائه شود به طور خلاصه جزوه باید به گونه ای باشد تا مسائل مخاطب در آن حل شود . اما فرض کنید در جزوه از بررسی لغت طب و… شروع شود و به مبانی و تاریخچه برسد . این واآه شناسی و مباحث تخصصیچه نقشی در حل مسائل مردم خواهد داشت ؟؟
در حوزه پژوهش در نهج البلاغه باید از این سیر مراقبت کرد ، و پژوهش باید به گونه ای باشد که صحنه زندگی ما و مخاطبان را تغییر دهد .و این شرطش ورود به عالم نهج البلاغه است .
آیا با نوشته “آب” میشود، تشنه را سیراب کرد ؟؟از تصویر ذهنی که با نوشتن “آب”در ذهن مخاطب تشکیل میشود ، تشنه ای سیراب میشود؟
اما با یک لیوان از حقیقت آب ، تشنه سیراب میشود ، حالا به این حقیقت هر چه بگویی ، گل ، سنگ، چوب و…
ان اسم ،اصل نبود ، بلکه مقدمه ای بود تا به یک معنا متوجه شویم .حتی آن معنا هم اصل نبود ، منظوررفع تشنگی یک فرد بود .
متاسفانه در فضاهای علمی معطل بخش لفظ و معنا هستیم ، دریغ از این که برای مخاطب از نهج البلاغه گفته شود و یک نفر به حقیقت نهج البلاغه رهنمون شود ،دریغ از این که بیان و نوشته ما از قرآن و نهج البلاغه ، عامل رفع تشنگی مخاطبین شود .
مبارزه سرسختانه با تفسیر و شرح ، دراین نهضت دلیلش مخالفت با تفسیر و مفسران نبود ،بلکه مراقبت کردیم تا آن بلایی که به سر قرآن آمد ، به سر نهج البلاغه نیاید .بخشی بسیاری از تفاسیر نوشته شده ، کتابهایبسیار فاخر علمی ، اما تفسیر قرآن در آن نیست .
در کتاب آداب الصلوه حضرت امام خمینی ره میفرمایند:
“به عقیده نویسنده تاکنون تفسیر برای کتاب خدا نوشته نشده ، به طپر کلی معنی ” تفسیر” کتاب آنست که شرح مقاصد آن کتاب بنماید ، و نظر مهم به ان ، بیان منظور صاحبکتاب باشد .
این کتاب شریف ، که به شهادت خدای تعالی کتاب هدایت و تعلیم است و نور طریق سلوک انسانیت است ، باید مفسر در هر قصه از قصص آن ، بلکه هر آیه از آیات آن ، اهتدا به عاام غیب و حیث راه نمایی به طریق سعادت و سلوک طریق معرفت و انسانیت را به متعلم بفهماند . ..مفسر وقتی “مقصد” از نزول را بما بفهماند مفسر است ، نه “سبب” نزول به آن طور که در تفاسیر وارد است … کتاب خدا کتاب معرفت و اخلاق و دعوت به سعادت و کمال است ، کتاب تفسیر نیز باید کتاب عرفانی اخلاقی و دعوت به سعادت باشد …..مقصود ما آن است که راه استفاده از این کتاب شریف را ..باید به روی مردم مفتوح نمود.”
حضرت امام اعتراض به مفسرین می کنند که علیرغم تمام زحمات علمی که کشیده اند ، کتابشان تفسیر قران نیست. در تفاسیر و شرح نهج البلاغه هم همینطور است ، فرصتی میابیم تا هرآنچه از اصطلاحات و توضیح لغات و واژه هاست را به مخاطب منتقل کنیم .و دریغ از این که با شرح هایی که برخطبه متقین نوشته شده. یک نفر توبه کند .
شهید مطهری در مقدمه کتاب سیری بر نهج البلاغه میفرمایند :
«شاید برایتان پیش آمده باشد که سالها بافردی در یک محله زندگی می کنید. لااقل روزی یک بار او را می بینید و طبق عادت، سلام و تعارفی می کنید و رد می شوید.
روزها و ماه ها و سالها به همین صورت می گذرد تا این که چند جلسه با او می نشینید و از نزدیک با اندیشه ها ،احساسات و عواطف او آشنا می شوید. با کمال تعجب ، احساس می کنید که هرگز نمی توانستید او را آن چنان که هست، حدس بزنید و پیش بینی کنید. از آن به بعد ، چهره او در نظر شما تغییر می کند. حتی قیافه اش در چشم شما طور دیگری می نماید؛ عمق و معنی و احترام دیگری در قلب شما پیدا می کند، او شخص دیگری است؛ غیر آن که سالها او را دیده اید. احساس می کنید [دنیای جدیدی ] را کشف کرده اید.
برخورد من با [نهج البلاغه] چنین برخوردی بود؛ از کودکی با نام نهج البلاغه آشنا بودم و آن را در میان کتابهای مرحوم پدرم می شناختم. پس از آن سالها بود، که تحصیل می کردم ،[مقدمات عربی] را در حوزه علمیه قم به پایان رسانده بودم، درسهایی که اصطلاحا [سطوح] نامیده می شود ، نزدیک به پایان بود.
در همه این مدت نام نهج البلاغه بعد از قرآن ، بیشتر از هر کتاب دیگری به گوشم می خورد. اما اعتراف می کنم که مانند همه طلبه ها، با [دنیای نهج البلاغه] بیگانه بودم. بیگانه وار ، با آن برخورد می کردم و بیگانه وار می گذشتم. تا این که در تابستان سال ۱۳۲۰ پس از پنج سال که در قم اقامت داشتم برای فرار از گرمای قم به اصفهان رفتم. در آنجا با فردی که با نهج البلاغه آشنا بود، برخورد کردم.
او دست مرا گرفت و اندکی وارد دنیای نهج البلاغه کرد. او مرحوم [آقای حاج میرزا علی آقا شیرازی اصفهانی] بود. آن وقت بود که عمیقا احساس کردم این کتاب را نمی شناختم . از آن پس، چهره نهج البلاغه در نظرم تغییر کرد. مورد علاقه ام قرار گرفت و محبوبم شد. گویی کتاب دیگری است؛ غیر از آن کتابی که از دوران کودکی می شناختم و آن وقت احساس کردم که [دنیای جدیدی] را کشف کردم”
شهید مطهری در این مدت کوتاه و طی چند جلسه چه چیز را درک کرده ، در نهضت نهج البلاغه ، دنبال آن هستیم .
در کار پژوهش در نهج البلاغه ما دنبال این هستیم که به مدد امیرمومنان علی علیه السلام ، آب به دست تشنگان حقیقت بدهیم .نه این که درباره آب کتاب بنویسیم .
- حرکت به سمت افق نهج البلاغه:
براساس دغدغه ای که وجود داشت ، به دنبال درمان تمام دردها بودیم و راه های و روش های مختلف را آزمودیم و رسیدیم به این که هیچ درمانی بهتر از نهج البلاغه وجود ندارد .
باید در پژوهش در نهج البلاغه دقت کنیم ، به دنبال راه اندازی پژوهشکده نهج البلاغه نیستیم .
تخصص ما نهج البلاغه نبود و حال به دنبال تحقیق در این کتاب شریف باشیم و اکر تخصصمان در صحیفه بود ، تحقیق در صحیفه میکردیم .
پس حرکت ما به سمت افق نهج البلاغه است ، یعنی ما نهج البلاغه را برای نهج البلاغه نمی خواهیم .دنبال سند و شارحین و…نهج البلاغه نیستیم بلکه به دنبال افق روشن نهج البلاغه هستیم ، یعنی حاکمیت اسلام برجهان، انقلابی کردن تمام مردم (گسترش چتر گفتمان انقلاب اسلامی).
جامعه دارد از تشنگی میمیرد و بعضی از ترکیبات مولکول آب سخن میگویند ، نهضت با افق دادن آب به دست بشریت ، تشکیل شده است .منتقل کردن این آب از عمیق ترین لایه زمین به سطحی ترین لایه زمین ،نیاز به کار پژوهش دارد .
یکی از اولویتهای کار پژوهشی نهضت ، تدوین یه ترجمه با ویژگی های ترجمه مرحوم دشتی و بدون نقاط ضعف موجود در آن .ترجمه ای گویا ، روان ، فنی ، بروز تر .
این اصول نهضت در کار پژوهشی با محوریت نهج البلاغه است .
دانلود متن کامل سخنرانی به صورت پی دی اف
