سلام به همه عزیزان و نور چشمان
امروز یکشنبه است و طبق برنامه ، نوبت نهج البلاغه است.
وقتی خیال می کنیم که می فهمیم اما….
یکی از گرفتاریهای امثال بنده این است که بخاطر ۴ کلاس سواد و ۱۰ تا کتابی که خوانده یا نوشته ایم خیال می کنم همه چیز و همهء ابعاد موضوعات را می فهمیم؛ لذا چه در مقام تایید و چه در مقام نقد و رد، مطلق گرا می شویم یعنی یا چیزی را صددرصد تایید می کنیم و یا صددرصد رد می کنیم!
یکی از مصادیق این برخورد غیرمنطقی، برخوردی است که برخی اهل علم و مطالعه با نهج البلاغه خوانی می کنند. آنها با تکیه بر علم و تجربه ای که به خیال خودشان تام و تمام است ولی در واقع قطر ای بیش نیست می گویند:” نهج البلاغه را فقط روخوانی یا ترجمه خوانی کردن، سطحی نگری و قشریگری است، ما از ابتدا باید با شرح و تفسیر سراغ نهج البلاغه برویم وگرنه هر کسی از ظن خود برداشتی می کند و انحراف ایجاد می شود.
در پاسخ باید عرض کنم:
اولا ما نه تنها با تفسیر نهج البلاغه مخالف نیستیم بلکه سخت به آن معتقدیم اما از طرفی روخوانی و ترجمه خوانی منافاتی با تفسیر ندارد بلکه قطعا لازمه و مقدمه تفسیر ، روخوانی و درک اولیه معانی است همانطور که تفسیر قرآن برای کسی که قرآن را نخوانده چندان اثری ندارد.
و از طرف دیگر باید ببینیم شما به چه چیزی تفسیر می گویید؟ این که هرچی اطلاعات علمی و تاریخی و ادبی و عرفانی داریم به اسم تفسیر قرآن منتشر کنیم آیا اسمش تفسیر است؟ آیا بین تفسیر المیزان که کاملا تفسیر قرآن به قرآن است با تفاسیر دیگر تفاوت از زمین تا آسمان نیست؟…. ان شاءالله به موقعش درباره نقد تفاسیر نهج البلاغه و روش درست تفسیر نهج البلاغه به نهج البلاغه حرفهایی خواهیم زد.
ثانیا این سخن که خواندن یا شنیدن متن نهج البلاغه قشریگری و مایه انحراف است تالی فاسدهایی داردکه ظاهرا گویندگانش به آن آگاهی یا توجه ندارد. تالی فاسدهایی از جمله:
۱ وقتی مردم پای سخنرانی رهبر معظم انقلاب یا مراجع تقلید یا سایر خطبا وو علما می نشینند باید آنها را نهی کرد و گوش هایششان را گرفت چون قشری می شوند و کسی باید سخنان رهبری و … را تفسیر کند!!! انصاافا در طول ۳۸ سال گذشته از عمر بابرکت نظام اسلامی چندین میلیون انسان از اقشار گوناگون سخنرانی های امام راحل و مقام معظم رهبری را شنیده یا خوانده اند و فهمیده اند و براساس آن اقدام و عمل کرده اند پس چگونه است که سخنان امیر بیان را حتما شما باید برای ما تفسیر کنید در حالیکه اکثر آن سخنرانیهای عمومی بوده است.
۲ اگر خواندن نهج البلاغه انحراف آور باشد لاجرم از نظر فقهی عنوان کتب ضآله (العیاذ بالله) بر آن صدق می کند که نوشتن و چاپ کردن و فروختن و خریدن و نگهداری و خواندن آن حرام است! آیا واقعا متوجه عواقب حرفهایتان هستید؟
ثالثا اینکه شما تا کنون نتوانسته اید فهم عمیق نهج البلاغه را از خود نهج البلاغه و صاحبش دریافت کنید آیا دلیل بر عدم امکان چنین فهمی می شود؟ در اینصورت چه فرقی بین شما و منکرین خدا و روح و … ایت که می گویند عدم الوجدان دلیل است بر عدم ال جود؟!!
//