الفبای اخلاقی و درمان‌کننده دردهای جامعه بشری

اعتقاد ما شیعیان به نظام نورانی امامت که ۱۲ معصوم از جانب خدا بدست مبارک پیامبر(ص) برای هدایت انسان‌ها منصوب شده‌اند می‌باشد، یکی از این بزرگواران هشتمین امام ما و وجود مبارک امام رضا(ع) است امام رضا(ع) در شهر مدینه متولد شده‌اند اما به دلیل شهادت در ایران مرکز توجه عرب و عجم شده‌اند که گاهی ایران را مترادف با نام مبارک امام رضا(ع) می‌توان نام برد.

ایرانیان از میان تمام ملت‌ها یک آشنایی و نزدیکی نسبت به امام رضا(ع) در خود احساس می‌کنند و ایشان را منبع معارف می‌دانند که همواره به این وجود مبارک توجه و توسل دارند تا بتوانند در مسیر اخذ و مسائل مربوط به معنویات از این بزرگوار بهره بگیرند.

امام رضا(ع) در سال ۱۴۸ هجری ۱۶ روز بعد از شهادت جد بزرگوارشان امام صادق(ع) در ۱۱ ذیقعده به دنیا آمدند و تا سال ۲۴۰ هجری زندگی کردند و مدتی از عمر خود را در مدینه سپری کردند و بعد از اینکه مامون به خلافت رسید بر مبنای توطئه‌ای که در سر داشت امام را ملزم کرد از مدینه به سمت مرو حرکت کند. امام از سوی دیگر یک جایگاه معنوی داشتند و زمامدار پایتخت معنوی جهان اسلام در اختیار ایشان بود.

مامون از اینکه مرکزیت سیاسی را در اختیار داشت می‌خواست مرکزیت معنوی را نیز به خود اختصاص دهد. در نتیجه تمایل داشت با آوردن امام رضا(ع) به نزد خود این دو مرکز را در یک جا متمرکز و جمع کند. روی این حساب امام(ع) را از مدینه به سمت مرو حرکت داد.

امام رضا(ع) از این فرصت به عنوان یک فرصت طلایی استفاده کردند تا اسلام را در آسیای میانه تبیین کنند، به اعتقاد ما اسلام در سه بعد اعتقادات، اخلاق و احکام جمع شده است که امام رضا(ع) در این سه بخش کاملا اسلام را به قول و فعل تبیین کردند یعنی در بحث اعتقادات، عقاید را در حدی که مردم توان داشتند و در بخش اخلاق عملا تمام جلوه‌ها و ویژگی‌های اخلاق اسلامی را نمایان ساختند و در بخش احکام، احکام اسلامی را مو به مو به گونه‌ای در منظر مردم به عمل درآوردند که همه فهمیدند اسلامی که قرار است نجات‌دهنده بشر باشد همین اسلامی است که امام رضا(ع) انجام می‌دهند.

در روایات داریم که القاب و نام‌های ائمه ما اصطلاحا ماثور است یعنی چیزی که از ناحیه پیامبر و معصوم(ع) گذاشته شده باشد به اعتقاد ما این القاب و نام‌ها به واسطه پیامبر(ص) به این بزرگواران داده شده است. در نتیجه لقب رضا و علی از ناحیه معصومین به آن حضرت داده شده است.

در روایتی داریم که شخصی از امام جواد(ع) درباره لقب رضا پرسید که می‌گویند این لقب را مامون به امام رضا(ع) داده است امام جواد(ع) در جواب فرمودند دروغ می‌گویند این لقب، لقب خدایی است که به ایشان داده شده است لقب رضا لقبی است که دوست و دشمن در آن ایام متفقا نسبت به ایشان به خاطر مشاهده اعمال کاملا اسلامی، عدالت‌محور و دادگستری که از امام رضا(ع) دیده بودند رضایت قلبی داشتند.

طبق روایات زیارت یکی از پله‌های تقرب ما به خداوند متعال است زیرا با زیارت کردن آن قبور فقط  دنبال جسم آن فرد نیستیم بلکه به دلیل مجمع فضائل و مناقب و جلوه‌های عالی انسانی که در این بزرگواران می‌بینیم گویی به زیارت آن فضائل و مناقب می‌رویم البته جسمی که در مدت عمر با جان مبارک آن حضرات همراه بوده نیز محترم است.

در اصل زیارت یعنی دیدن و بیان کردن جلوه‌ها و عظمت‌ها و شخصیت والای امام رضا(ع) است زیارت امام رضا (ع) نیز همانند زیارت قبور سایر ائمه منبع تقرب و دارای ثواب و اجر است.امام رضا (ع) در روایتی می فرمایند هر کس مرا در محل دفنم زیارت کند من هم او را در سه موضع از مواضع آخرت دیدار خواهم کرد.باید جلوه‌های اخلاقی و رفتار امام رضا(ع) را در زندگی خود مدنظر قرار دهیم الفبای اخلاقی مکتب رضوی(ع) تمام دردهای جامعه بشری را درمان می‌کند.

برگرفته از سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین مهدوی ارفع، رواق امام خمینی صحن جامع رضوی